Kohhran tih hi Greek tawnga ecclesia tih lehlin a ni a, koh chhuahte emaw mipui inkhawm tih emaw a kawk a. Kohhran tih hi Kristian tawngkam ang hrimin lang mah se, Kristian awm hma pawhin hman a lo ni tawh thin. Hmasang Greek chanchinah chuan, ‘ecclesia’ tih chu ram zalen a, khua leh tuite rorel tura a hun taka an inkhawm thin sawina atan hman a ni thin. Vantlang chungchang sawi ho a ngaihtuah ho turin tlangau-in a ram mipuite chu a au khawm thin a. Thuthlung hlui hunah erawh chuan Israel pawlho, a member-te pawh Pathian koh chhuaha an ruata te an ni.
Kohhran tia Kristian chhungkuaa kan hman dan anga hman hmasak berna chu Isuan Petera hnenah, “ He lungpui chungah hian ka Kohhranho ka rem chho ang a, Mitthi khaw kulh kawngkharte chuan chu chu an ngam lo vang,” a tih kha a ni (Matthaia 16:18). Isua ngeiin amah chu Kohhran hmuchhuaktu, Kohhran dintu a nih a inpuang a, Kohhran chu ama ta bil liau liau a ni. Kohhran nghahchhan a kila lung ropui a ni a. Kristianna lungphum a siam a, Kohhran hi amahah a innghat a ni. “Lungphum rem tawh sa lo chu lungphum dang tuman an rem thei tawh si lo va, chu lungphum chu Isua Krista chu a ni,” (1Korinth 3:11).
Sipaiah chuan Officer pakhatin a hnuaia sipai pawl ho hrang hrang hnenah thupek a chhuah thin a. A hnuaia mi ten a thupek an hrilhfiah dan chu a hrang hret mai thei a, mahse, a thupek chu an in nghahna ber a ni theuh a ni. Kohhranah pawh Krista chu Sipai Officer dinhmunah a ding a. A thuin Kohhran a awm a, a thiltihtheihna chu A hnena mi a ni a, a thupek zawm chu Kohhran pawl tinte tihtur a ni. Sipai Officer in a thupek ang chiaha a hoten an thawh a beisei ang bawkin Isua pawhin Kohhran peng hrang hrangte hian a zirtirna a vaia an zawm vek a beisei a ni.
Chu Krista dinchhuah ‘Kohhran’ chuan thil tum hrang hrang a nei a. Chungte chu :- 1) Pathian biaa chawimawi : Biakinah sermon ngaithla tur ringawtin kan inkhawm lo va, Pathian be turin kan inkhawm a ni. Thlarau leh tih tak zetin chibai kan buk tur a ni. Hlasak te, thuchah sawi te leh inkhawm tihphung dang te chu Pathian chibai kan bukna a thil tul a ni a. A pawimawh ber chu Pathian chibai kan bukna leh chawimawina a ni.
2) Kohhran chu inpawlho nan a ni : He leia van ram tem lawkna ropui ber chu Kristiante inpawlhona hi a ni ang. Kristian dik tak i nih chuan Kristian dangte nen inhmuh i thlahlel em em ang. Tun hma chuan heti ang inpawlhona laipui ber chu Kohhran a ni thin. Kohhran thiltih reng reng chu Krista hruainaa Pathian chawimawi a ni a, mahse, Kristian kan nih avangin kan in mamawh tawn a. Tawngtai leh intanpui tawn kan mamawh a. Mawh kan inphurhsak tawn theuh a ni.
Kristianna hi inpawlhona sakhua a ni a. Krista hnung zui chuan hmangaihna te, felna te, rawngbawlna te a kawk a, chungte chu, vantlang inpawlhona atanga tihpuitlin theih leh lantir theih a ni a. Chu vantlang inpawlhona chu Kohhranah a in nghat a, inpawlhonain kan intichak tawn a ni.
3) Kohhran chu rinna tihchak nan a ni : Kohhran tawngtai rualna te, thu hriattirna leh thu hril leh zirtirna atang tein i rinna tihchakin a awm a. Rinna thianghlim berah Kohhran chuan a chawi kang chho thei che a ni.
4) Kohhran chu rawngbawlna hmanrua a ni : Rawngbawl tura chhandam kan ni a. Krista tana kan tihtur a sang telin a awm a. Chu hna chu tualchhung Kohhran inpawlhona atangin a thawh that theih ber a, Kohhran pawnah Kristian chi tha a awm thei ngai lo. Kohhran chu a famkim lo va, a hlawhtling lo va, a inthen darh nuai chung pawhin Kohhran a la ni tho a. Pawl dangin a hmun an luah ngai dawn reng reng lo.
5) Kohhran chu, i sum leh paite Krista hnathawhna atana luan luhtirna a ni : Sawma pakhat pek thu Bible-in a zirtir a. Sawma pakhat chu i sum lut, i hlep liau liau hmun sawma thena hmun khat a ni a. Chu i sum lut hmun sawma thena hmun khat chu Lalpa ta a ni. Sawma pakhat bakah Lalpan a hmuingil tir che ang zelin thawhlawm dangte pawh i thawh thei a ni.
Thilpek hi sum leh pai emaw, bungrua emawa teh theih a ni lo va. Eng emaw insen i huam loh chuan i tan thlarau hnehtu a nih theih loh a. I sum leh pai chauh ni lovin, i hun te, i thiamna te, engkim mai hi Krista rawngbawlna atan pek vek mai tur a ni.
I thilpek zar lo zotu chu i thenawm emaw, chanchinbu rawn sem thintu emaw, Africa emaw South America emaw daiha mi tu emaw a ni thei a. Kan thilpek hi Pathian kan hmangaihna kan tihlanna a ni. Kan chunga hmangaihna ropui tak min vur azara pe kir leh kan ni a, chuti ang chuan a hmangaihna chu ram dangah kan theh darh ta thin a ni. Pathian ruk sakna sual khawih lo turin fimkhur rawh. “ Ka inah ei tur a awm theih nan sawma pakhat zawng zawng chu thawhlawm inah rawn la rawh u.” (Malakia 3:10).